Σαν σήμερα 29 Ιουνίου: Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αναγνωρίζει το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ελλάδος

Η 29η Ιουνίου του 1850 αποτελεί έναν από τους πιο καθοριστικούς σταθμούς στην ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους και της εκκλησιαστικής του ταυτότητας. Ήταν η μέρα που το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, με Πατριάρχη τον Ανθιμο Δ’, προχώρησε στην επίσημη αναγνώριση του αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Ελλάδος, δηλαδή της ιδιότητας της εκκλησίας να διοικείται αυτόνομα, ανεξάρτητα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η ανακήρυξη της εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας είχε προηγηθεί ήδη από το 1833, όταν η Αντιβασιλεία του Όθωνα αποφάσισε μονομερώς να αποκόψει την ελλαδική Εκκλησία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το μέτρο θεωρήθηκε αναγκαίο από την πολιτική ηγεσία για την ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας και την απομάκρυνση των επιρροών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά για πολλούς Έλληνες κληρικούς και πιστούς φάνηκε ως αντικανονικό και βίαιο. Η εκκλησιαστική αυτή «μονομέρεια» προκάλεσε μια μακρά διαμάχη: το Πατριαρχείο δεν αναγνώριζε τη νομιμότητα της απόφασης, με συνέπεια οι ιεράρχες της Ελλάδας να λειτουργούν σε μια ιδιότυπη κατάσταση «εκκλησιαστικού κενού», χωρίς κανονική επικύρωση των πράξεών τους. Το χάσμα αυτό […] Η 29η Ιουνίου του 1850 αποτελεί έναν από τους πιο καθοριστικούς σταθμούς στην ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους και της εκκλησιαστικής του ταυτότητας. Ήταν η μέρα που το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, με Πατριάρχη τον Ανθιμο Δ’, προχώρησε στην επίσημη αναγνώριση του αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Ελλάδος, δηλαδή της ιδιότητας της εκκλησίας να διοικείται αυτόνομα, ανεξάρτητα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η ανακήρυξη της εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας είχε προηγηθεί ήδη από το 1833, όταν η Αντιβασιλεία του Όθωνα αποφάσισε μονομερώς να αποκόψει την ελλαδική Εκκλησία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το μέτρο θεωρήθηκε αναγκαίο από την πολιτική ηγεσία για την ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας και την απομάκρυνση των επιρροών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά για πολλούς Έλληνες κληρικούς και πιστούς φάνηκε ως αντικανονικό και βίαιο. Η εκκλησιαστική αυτή «μονομέρεια» προκάλεσε μια μακρά διαμάχη: το Πατριαρχείο δεν αναγνώριζε τη νομιμότητα της απόφασης, με συνέπεια οι ιεράρχες της Ελλάδας να λειτουργούν σε μια ιδιότυπη κατάσταση «εκκλησιαστικού κενού», χωρίς κανονική επικύρωση των πράξεών τους. Το χάσμα αυτό ΕΛΛΑΔΑ, εκκλησία, Σαν σήμερα